Edirne’nin en önemli değerlerinden biri olan Edirne Sarayı, Cumhurbaşkanlığı Milli Saraylar Başkanlığı tarafından ihya ediliyor.
Trakya Üniversitesinin uzun uğraşları sonucunda gündeme taşınan ve Cumhurbaşkanlığı Milli Saraylar Başkanlığına devredilmesi ile yeniden ihya çalışmalarına başlanan Edirne Sarayı ile ilgili plan, proje ve faaliyetler konusunda kamuoyu bilgilendirme toplantısı gerçekleştirildi.
Cumhurbaşkanlığı Milli Saraylar Başkanı Dr. Yasin Yıldız, Vali H. Kürşat Kırbıyık, Belediye Başkanı Recep Gürkan, Trakya Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Erhan Tabakoğlu ve Milli Saraylar Bilim ve Değerlendirme Kurulu Başkanı Prof. Dr. Sadettin Ökten’in yer aldığı toplantıda, Edirne Sarayı’nın ihya ve inşa süreçlerine ilişkin bilgiler paylaşıldı.
Ulusal basının yoğun ilgi gösterdiği toplantıda, Edirne Sarayına dair proje ve çalışmalar hakkında bilgi veren Cumhurbaşkanlığı Milli Saraylar Başkanı Dr. Yasin Yıldız, 18 Ekim 2022’de restorasyon ve ihya çalışmaları yapılarak ülkemizin kültür ve turizm hayatına kazandırılmak üzere Edirne Sarayı’nın Sayın Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan’ın tensipleriyle Milli Saraylar Başkanlığına devredildiğini söyledi.
O tarihten bugüne kadar yürüttükleri ön hazırlık çalışmalarını tamamladıklarını ve belirledikleri yol haritası çerçevesinde çalışmalara başlanacağını söyleyen Başkan Dr. Yasin Yıldız, 1200 dönümlük bir alan üzerine kurulu olan Edirne Sarayı hakkında tarihsel bilgiler paylaştı. Edirne Sarayı’nın, bir saray kampüsü olarak ülkemizin en nadide eserlerinden biri olduğunu vurgulayan Dr. Yasin Yıldız “Edirne Sarayı, Osmanlı döneminden beri talihsizlikler yaşamış bir mekân. Bu yapıların önemli bir kısmı günümüze ulaşamamış. Bu kısımlarla ilgili saha ve literatür çalışmalarımız ile yaptığımız incelemelerde önemli buluntuları tespit etmiş bulunmaktayız. Bu yapacağımız çalışmalar için çok önemli bir noktadır.” dedi.
Milli Saraylar Başkanlığı olarak Edirne Sarayı’na yönelik yol haritasından bahseden Dr. Yasin Yıldız “Milli Saraylar Bilim ve Değerlendirme Kurulunun saha çalışması ve tespitleri neticesinde çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Kurulların ve kurullardaki hocalarımızın bireysel çalışmaları ile altyapımızı oluşturmuş durumdayız. Bu çalışmalar neticesinde hazırlanan raporda, Edirne Sarayı’nın bir bütün olarak ihya edilebilecek ve ihya edildiğinde tarihî ve kültürel mirasımıza çok ciddi katkı sağlayabilecek bir yapılar bütünü olduğuna vurgu yapılıyor. Bir diğer önemli husus da buradaki çalışmaların bütüncül bir anlayışla yürütülebilmesidir. Edirne Sarayı ile ilgili master planımızın ilk adımı, burayı bütüncül bir şekilde ele alabilmektir.” ifadelerini kullandı.
Edirne Sarayı’nın günümüze ulaşan yapılarının yanı sıra günümüze ulaşmayan fakat kazılar sayesinde bugüne taşınan kültür varlıkları konusuna da dikkat çeken Dr. Yasin Yıldız, saray alanında kazı çalışmalarının da süreceğini belirtti.
Edirne Sarayı’na dair çalışma ve projelerin, bir payitaht şehri olan Edirne’nin tarihî ve kültürel özelliklerinin anlaşılmasına yönelik bir tutumla sürdürüleceğinin altını çizen Yıldız, çalışmaların Milli Saraylar Bilim Kurulu ve restoratörlerinden oluşan kalabalık bir heyetle ve Devlet Arşivleri Başkanlığının destekleri ile sürdürüleceğini dile getirdi.
Edirne Sarayı’nın olduğu alanda, 19. yüzyıla ait binaların da varlığına dikkat çeken Dr. Yasin Yıldız, şu an açık cezaevi olarak kullanılan Mahmudiye Kışlası ile II. Abdülhamid dönemi binalarında, Edirne Sarayı’nın 5 yıllık ihya sürecinde öncelikli projeleri hayata geçireceklerinin müjdesini paylaştı.
Edirne Sarayı’nın tarihimizdeki temsiliyet özelliğinin yanı sıra tarihî ve kültürel bir miras olarak yerli ve yabancı turistler ile halkımızın geçmişini, tarihini öğrenebildiği bir kültür kampüsü özelliği taşıyacağını söyleyen Cumhurbaşkanlığı Milli Saraylar Başkanı Dr. Yasin Yıldız, bütüncül bir yaklaşımla ele alacakları çalışmalar tamamlandığında Edirne Sarayı’nın kültürel mirasın önemli bir vesikası olarak ülkemize katkı sağlayacağını söyledi.
Edirne Sarayı içerisinde Milli Saraylar Enstitüsü ile Milli Saraylar Kültür ve Sanat Merkezlerinin birer şubesinin açılacağı müjdesini de veren Milli Saraylar Başkanı Dr. Yasin Yıldız; Vali H. Kürşat Kırbıyık, Belediye Başkanı Recep Gürkan ve Trakya Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Erhan Tabakoğlu’na teşekkür ederek konuşmasını sonlandırdı.
Edirne için müstesna bir gün yaşadıklarını söyleyen Vali H. Kürşat Kırbıyık “Arif Nihat Asya, meşhur Edirne Kasidesi’nde şehrimizi Türk’ün Trakya’daki tapusu olarak tanımlamış. Ecdadın her noktasını ilmek ilmek işlediği bir şehir burası. Edirne Sarayı, diğer tarihî yapılarımızdan farklı boyutuyla yönetim binası olarak fonksiyon üstlenmiş. Uzun yıllar, gerek bir asır payitahtı temsil ettiği dönem boyunca gerek payitaht İstanbul’a geçtikten sonraki süreçte padişahlarımız burada devlet işlerine ve yönetim işlerine ilişkin kararlar almışlar, bu fonksiyonu yerine getirmişler. 93 Harbi’nde yaşanan hadise sonrasında yaklaşık 156 yıllık bir kesinti olmuş. İnşallah bundan sonra ihya çalışmalarının hızlı bir şekilde yürüyeceğini ve bu tarihi kopukluğun ortadan kaldırılarak tekrar o tarihî, görkemli ve önemli günlere geri döneceğini umut ediyoruz.” ifadelerini kullandı.
Cumhurbaşkanı Sayın Recep Tayyip Erdoğan başta olmak üzere emeği geçen herkese teşekkür ederek konuşmasına başlayan Belediye Başkanı Recep Gürkan, saray has bahçesi içerisinde kalan Er Meydanı'nın durumunun Milli Saraylar Bilim Kurulunun önerileri ile değerlendirileceğini ifade etti.
Edirne’nin kendisi için bir rüya olduğunu söyleyen Milli Saraylar Bilim ve Değerlendirme Kurulu Başkanı Prof. Dr. Sadettin Ökten “Mazimizde boşluklar ve hatırlayamadığımız kareler var. Bu kareleri hatırlamaya başladık. Selimiye’yi, Eski Cami, Sultan II. Bayezid Külliyesini gördükten sonra bu eserleri ortaya koyan siyasi erkin nerede olduğunu düşünürdüm. Meğerse o, biraz sislerin arkasında kalmış. Evet, o siyasi erk artık yok ama o siyasi erkin hayat bulduğu mekânlar var. İnsan bir boyutuyla mekânın çocuğudur. Mekâna sinen ruh, bizi eğitir. İnsanlar ölüyor ama insanların üslup, tarz ve tavırları mekânlarda görülüyor.” dedi.
Öğrencilerine bir dönemi, bir sanatçıyı anlamak istiyorlarsa çevrelerine bakmalarını tavsiye ettiğini söyleyen Prof. Dr. Sadettin Ökten “Edirne Sarayı’nı anlamak istiyorsak sadece Osmanlı tarihine değil o dönemin kültür, sanat tarihine de bakmamız lazım. Büyük medeniyetlerin sadece askeri hinterlandı yoktur, kültürel hinterlandı da vardır. O kültürel hinterlant, siyasi erk gittikten sonra da devam eder. Bu noktada, Edirne Sarayı, bir anlamda hem bize hem Balkanlara hitap eden bir kültürel mirastır.” ifadelerini kullandı.
Edirne için tarihî bir gün yaşadıklarını söyleyen Trakya Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Erhan Tabakoğlu “Edirne, beylikten imparatorluğa geçişin şahididir. Osmanlı’nın ilk ve en muhteşem eserlerini barındıran bir açık hava amfisidir. Fatih’i yetiştiren, İstanbul’u fetheden şehirdir. Sadettin Hocam’ın dediği gibi Osmanlı’yı yedi iklim, üç kıtada hüküm sürdüren ruh, tam burada yatıyor. Burayı inşa ve ihya ettiğimizde bu ruhun da inşası, ihyasını ve dirilişini sağlayacağız.” dedi.
Rektör Prof. Dr. Erhan Tabakoğlu: “Edirne Sarayı’nı Onarırken Edirne Halkının Ruhunu da Onarmış Olacağız Ve Türkiye Yüzyılı’na Emin Adımlarla İlerleyeceğiz.”
Tarihte büyük yaşanmışlıkları ve başarıları olan Edirne’nin, yaşadığı dört işgalle hafızasının silindiğini dile getiren Rektör Prof. Dr. Erhan Tabakoğlu “Sarayın 150 yıllık yanmış ve yıkılmış bu hali, insanımız üzerinde manevi yaralanmışlık hissi oluşturmaktadır. Bu binaların ihyası, halkımızın maneviyatını düzeltecek, öz güvenini artıracak ve ona kim olduğunu hatırlatacaktır. ‘Biz daha önce yapmıştık, başarmıştık!’ duygusu kazandıracak. Aslında Edirne Sarayı’nı onarırken Edirne halkının ruhunu da onarmış olacağız ve Türkiye Yüzyılı’na emin adımlarla ilerleyeceğiz.” şeklinde konuştu.
Padişah evi, eğitim kurumu, yönetim merkezi gibi birçok farklı özelliği bünyesinde barındıran Edirne Sarayı’nın bu niteliklere yeniden kavuşmasının bölgeye önemli bir misyon kazandıracağını ifade eden Rektör Tabakoğlu “Valimizin bir hayali var: Sayın Cumhurbaşkanımızın ve bakanlarımızın, Edirne Sarayı’nda Bakanlar Kurulu düzenlemesi… Ben de Sayın Valimizin bu hayalini paylaşıyorum. İşte o zaman pek çok sorun kendiliğinden düzelecektir. ” dedi.
Hem turizm açısından hem kültürel anlamda hem de tarihî misyonu bakımından Edirne Sarayı’nın ihyasının bir ilaç ve rehabilitasyon gibi insanlarımıza iyi geleceğini söyleyen Trakya Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Erhan Tabakoğlu; Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan, Cumhurbaşkanlığı Milli Saraylar Başkanı Dr. Yasin Yıldız ve Vali H. Kürşat Kırbıyık’a teşekkür ederek “Edirne, sarayına kavuşuyor! Ne mutlu Edirnelilere…” cümleleriyle konuşmasını sonlandırdı.
Konuşmaların ardından basın mensuplarının sorularının cevaplanması ile kamuoyu bilgilendirme toplantısı sona erdi.
Toplantı sonrasında Cumhurbaşkanlığı Milli Saraylar Başkanı Dr. Yasin Yıldız ve beraberindeki heyet; Vali H. Kürşat Kırbıyık, Trakya Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Erhan Tabakoğlu ve Dışişleri Bakanlığı Edirne Temsilcisi Büyükelçi Murat Ahmet Yörük eşliğinde Ekmekçizâde Kervansarayı Müzelerini gezdi.
