Prof. Dr. İlber Ortaylı, Edirne Valiliği Balkan Şehirleri İş Birliği Edirne Platformu ve Trakya Üniversitesi işbirliği ile düzenlenen 1. Uluslararası Balkan Sempozyumuna çağrılı konuşmacı olarak katıldı.
Prof. Dr. İlber Ortaylı, “Edirne, Bursa ve Eskişehir gibi yeni merkezlerimiz, Türkiye’nin yeni kültürel başkentleri olmaya namzettir. Tarihimizde Bursa’dan sonra ister istemez Balkan coğrafyasındaki önemli yeriyle Edirne, Osmanlının aktif bir merkezi haline gelmiştir.” dedi.
İstanbul başkent olduktan sonra dahi bazı hükümdarların Edirne’de oturduklarını söyleyen Ortaylı, hatta II. Selim’in İstanbul’un dışında gelişen Avrupa coğrafyasını kontrol etmek için burayı seçtiğini vurgulayarak, bunun, bizzat Mimar Sinan’ın Osmanlı tarihinin, İslam medeniyetinin en önemli eseri Selimiye Cami’sini burada inşa etmesinden anlaşıldığını belirtti.
Edirne’nin Balkan Harbi’ndeki kaybının bir şok etkisi yarattığını ancak Onun kazanılmasının da aynı şekilde dirilme başlangıcı olduğunu ifade eden Ortaylı, “Edirne, Türk Balkanlarının merkezidir ve hep öyle kalacaktır. Kültürel bakımdan da arkasındaki geniş hinterlandın ticari, kültürel merkezi olması kaçınılmazdır. Bunu sadece idarecilerin değil, her Türk bilgininin, her Türk öğrencisinin, tüccarının bilmesi gerekir.” dedi. Ortaylı, Trakya Üniversitesi’nin yapması gerekenin, Balkan dillerinin ve sanatlarının gelişmesi için azami gayreti göstermek ve bunun için tertipleri hazırlamak olduğunu belirtti.
İlber Ortaylı, Balkanlıların çalışkan insanlar olduklarını ancak onlara yönelik olumsuz tanımlamalarla sıklıkla karşı karşıya kalındığını ifade ederek, bu olumsuz algı oluşturma amacının kıskançlıktan kaynaklandığını vurguladı.
Konuşmasında, Balkan ve Edirne isimlerinin kökenine de değinen Prof. Dr. İlber Ortaylı, “Balkan sözcüğü Türkçedir. Bizim Edirne’mizin ismi ne Yunancadır, ne Latincedir tam anlamıyla, ne Türkçedir, ne Bulgarcadır… Edirne’nin adı doğrudan doğruya Roma tarihinin ve bütün dünya tarihinin tanıdığı en ilginç imparatorlardan biri Hadrianus’a izafeten verilmiştir. Miladın ilk asrında 21 yıl imparatorluğu idare eden daha doğrusu sürekli gezen imparatorun bilhassa Türkiye sınırları içinde aynı zamanda Balkanlarda, Mısır’da ve tabii İtalya’nın kendisindeki eserleri sayısızdır. Bu askeri ve kültürel birliği tesis etmiş imparatorluğun başkentidir. Edirne’ye Osmanlılar adım attıkları zaman şehrin başka adları da vardı ama Murad-ı Hüdavendigar’ın idarecileri, komutanları arkadan gelen halefleri Edrine, Edrene gibi bir telaffuzu tercih ettiler. Çünkü askeri bir imparatorluğun mensupları olan askerleri ve onların yarattığı medeniyeti kavrayan ve takip eden Osmanlı Türkiye’sinin Roma İmparatorluk mirasını da tanıması ve takdir etmesi kaçınılmazdır. ” dedi.
Konuşmasının ardından Prof. Dr. İlber Ortaylı’ya Edirne Valisi Yunus Sezer, Dışişleri Bakan Yardımcısı ve AB Başkanı Mehmet Kemal Bozay ve Rektör Prof. Dr. Erhan Tabakoğlu ile birlikte Karadağ Milletvekili, Karadağ Parlamentosu Uluslararası İlişkiler Komisyonu Başkanı Doç. Dr. Abaz Dizdarević’nin bir eserini hediye etti. Hediye takdimine Dizdarević de eşlik etti.
Program, toplu fotoğraf çekimi ile son buldu.
